Suchowiak Wacław Ludwik (1876–1950), inżynier mechanik, profesor Szkoły Politechnicznej we Lwowie, Politechniki Lwowskiej, Politechniki Warszawskiej i Politechniki Łódzkiej.
Ur. 16 VIII w Buku (pow. Nowy Tomyśl), był synem Stanisława, rendanta (skarbnika) miejskiego, i Teresy z Methlerów (Metlerów). Miał sześcioro rodzeństwa, m.in. braci: Henryka (zob.) i Jana (zob.).
Po ukończeniu w r. 1895 Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu pracował S. przez pół roku w warsztatach kolejowych we Wrocławiu. Następnie studiował na Wydz. Budowy Maszyn politechniki (Technische Hochschule) w Berlinie-Charlottenburgu i otrzymał w r. 1900 dyplom inżyniera mechanika. Odbył praktykę konstruktorską w zarządzie portu wodnego w Bremie (1901) i biurach dyrekcji kolejowej w Hanowerze (1902). W r. 1902 zdobył pierwszą nagrodę (złoty medal «Beutha») w konkursie zorganizowanym przez Verein deutscher Maschineningenieure w Berlinie na konstrukcję przyrządu do przeładowywania węgla z wagonów kolejowych na statki rzeczne. Dn. 20 VI 1903 zdał inżynierski egzamin rządowy. T.r. za pieniężną nagrodę otrzymaną w konkursie odbył podróż naukową do USA, gdzie zapoznał się z urządzeniami do przeładowywania materiałów sypkich w portach i na kolei. Po powrocie do Niemiec pracował w l. 1904–5 jako pomocnik eksperta w Urzędzie Patentowym w Berlinie, następnie od stycznia 1906 jako pomocnik naczelnika warsztatów kolejowych kolejno w Düsseldorfie, Dortmundzie i Witten oraz kierownik warsztatów kolejowych w Essen. Opatentował wtedy Vorrichtung zum selbsttätigen Schliessen von Fenstern bei einer bestimmen Temperatur (26 I 1906, Patent im Deutschen Reiche Nr 192179) i Verfahren zur Herstellung künstlichen Anheiz- oder Brennstoffs aus Holz und Mineralölen, deren Rückständen oder Gemisch der beiden letzteren (16 IX 1906, Patent im Deutschen Reiche Nr 198625). W r. 1909 przeniósł się do Galicji, gdzie od 1 IV t.r. był doradcą technicznym, a od 1 X dyrektorem technicznym Pierwszego Galicyjskiego Tow. Akcyjnego Budowy Maszyn i Wagonów w Sanoku.
Dn. 30 VIII 1911 objął S. jako profesor zwycz. Katedrę Maszynoznawstwa Ogólnego i Encyklopedii Maszyn Szkoły Politechnicznej we Lwowie. Równocześnie wykładał marynoznawstwo na zorganizowanych przy uczelni dwuletnich kursach górniczych. Od r. 1911 działał też w lwowskim Tow. Politechnicznym; był członkiem jego Wydz. (Zarządu) Głównego (1912–14) i wchodził w skład komitetu redakcyjnego jego organu, „Czasopisma Technicznego” (1912–15). Na V Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich w r. 1912 we Lwowie wygłosił referat Kartele a rozwój fabrycznego przemysłu maszynowego w Austro-Węgrzech i Galicji („Przegl. Prawa i Admin.” R. 37: 1912). W r. 1914 Maurycy Fridman opracował i wydał własnym nakładem wykłady S-a pt. Maszynoznawstwo i encyklopedia maszyn (Lw.). Podczas pierwszej wojny światowej, w r. 1915, znalazł się S. na terenie Rosji. Pracował w Hucie Dnieprowskiej w Kamienskoje (obecnie Dnieprodzierżyńsk) nad Dnieprem, gdzie był konstruktorem maszyn dźwigowych i transportowych, od r. 1916 szefem biura budowy wagonów, a po rewolucji lutowej 1917 r. szefem ogólnego biura technicznego. Wspólnie z inż. Nikołajem Chlebnikowem zaprojektował w r. 1916 wagon towarowy o nośności 1200 pudów (ok. 20 ton), a w l. 1917–19 kierował opracowaniem projektu budowanej obok huty wielkiej fabryki dla produkcji 6 tys. wagonów towarowych rocznie. Wziął udział w moskiewskim Zjeździe Techników Polaków w Rosji (23–28 IX 1917); w powstałym wówczas Stow. Techników Polaków w Rosji zajął się kształceniem technicznym, m.in. zaproponował przekształcenie politechnik na szereg wyższych szkół zawodowych. Symbolicznie wybrano go (jako reprezentanta Poznania) na jednego z prezesów honorowych nadzwycz. Zjazdu Techników Polskich w Warszawie (12–15 IV 1917).
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wrócił S. w lipcu 1919 do Lwowa i ponownie objął profesurę maszynoznawstwa w Szkole Politechnicznej. Jednak już 1 VII 1920 otrzymał stanowisko prezesa Urzędu Patentowego w Warszawie i został z uczelni urlopowany. Po jego zorganizowaniu wrócił 31 III 1921 do Lwowa na Katedrę Budowy Maszyn Dźwigowych i Urządzeń Transportowych (III Katedra Budowy Maszyn) Szkoły Politechnicznej (od 28 VI t.r. Politechn. Lwow.). Oprócz przedmiotów kierunkowych katedry wykładał budowę wyciągów przemysłu naftowego i prawodawstwo patentowe. Pełnił funkcję dziekana (1921/2), a następnie prodziekana (1922/3) Wydz. Mechanicznego. Równocześnie prowadził biuro rzecznika patentowego we Lwowie. Opublikował m.in. artykuł Wpływ wojny światowej na rozwój techniki („Czas. Techn.” 1922 nr 20, 21) oraz broszurę Nowoczesne obliczanie lin drucianych (Lw. 1926). W r. 1926 przeniósł się do Warszawy, gdzie po wygraniu rywalizacji o profesurę ze Stanisławem Łukaszewiczem objął 9 IV t.r. Katedrę Dźwignic na Wydz. Mechanicznym Politechn. Warsz. Prowadził wykłady z części maszyn (łożysk, sprzęgieł, wałów i napędów), urządzeń transportowych, budowy dźwignic oraz prawodawstwa patentowego. Tow. Bratniej Pomocy Studentów Politechn. Warsz. opublikowało jego wykłady pt. Dźwignice. Atlas (W. 1929, oprac. A. Kowalski, H. Radwański). W tym okresie opatentował S. wynalazki: Ruchomy stół montażowy (26 IV 1926, Urząd Patentowy RP. Wzór użytkowy nr 461), Przyrząd do wydobywania ropy naftowej lub podobnych płynów (30 VI 1927, Patent RP nr 7893) i Żuraw obrotowy wypadowy z wysięgnicą łamaną (20 I 1931, Patent RP nr 12946). W r. akad. 1930/1 był delegatem wydziału do senatu uczelni, następnie w l. 1931–3 pełnił funkcję dziekana Wydz. Mechanicznego. Przez pewien czas był też kuratorem Koła Mechaników Studentów Politechn. Warsz. Był sygnatariuszem protestu profesorów Politechn. Warsz. z 20 XII 1930 przeciw traktowaniu więźniów brzeskich. W l. trzydziestych wchodził w skład Rady Technicznej ds. Morskich przy Min. Przemysłu i Handlu oraz przewodniczył Komisji Podnośników przy Polskim Komitecie Normalizacyjnym. Dn. 1 IX 1937 przeszedł na emeryturę, ale nadal wykładał w ramach prac zleconych. Był twórcą wielu konstrukcji dźwignicowych, zwłaszcza urządzeń transportowych; jego żurawie, suwnice i wyciągi o napędzie elektrycznym znalazły zastosowanie w zakładach m.in. Grudziądza, Borysławia i Górnego Śląska. Zaprojektował też wiele suszarń, uniwersalnych przyrządów pomiarowych oraz warsztatów i urządzeń hydraulicznych do prasowania metali. Swoje konstrukcje opisywał na łamach „Czasopisma Technicznego” i „Mechanika”.
Podczas okupacji niemieckiej wykładał S. w działającej oficjalnie Państw. Wyższej Szkole Technicznej w Warszawie (od jej otwarcia w r. 1942 do r. 1944); wykonane tam pod jego kierunkiem projekty zaliczane były na tajnej Politechn. Warsz. Równocześnie współpracował z AK pod pseud. Cyrkiel. Po wojnie w r. 1945 zamieszkał w Łodzi; na tamtejszej Politechnice zorganizował Katedrę Dźwignic. W październiku 1947 wrócił na Politechn. Warsz. i ponownie objął Katedrę Dźwignic na Wydz. Mechanicznym. Zmarł 9 VII 1950 w Milanówku, został pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym.
W małżeństwie zawartym 25 VII 1908 z Walentyną Finagejew-Nowakowską miał S. dwoje dzieci. Syn Stefan (1909–1995), inżynier mechanik, rzecznik patentowy, był w czasie drugiej wojny światowej żołnierzem AK (pseud. Odwet) i został uwięziony w Warszawie przez Gestapo; odbity w akcji pod Arsenałem (23 III 1943) przybrał nazwisko Stankiewicz, przy którym już pozostał; po wojnie był konstruktorem lotniczych warsztatów w Łodzi i zakładów przemysłu motoryzacyjnego na Żeraniu w Warszawie. Córka S-a Zofia (1913–1998), zamężna Galińska, była plastyczką zajmującą się wzornictwem przemysłowym.
Absolwenci Gimnazjum i Liceum świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 1805–1950, Oprac. A. Białobłocki, P. 1995 s. 126; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?, (fot.); Peretiatkowicz–Sobeski, Współcz. kultura pol.; Słown. pionierów techn.; Słown. techników, z. 6; Wpol. Słown. Biogr.; Wykaz zmarłych profesorów Politechniki Warszawskiej, W. 1984 (błędna informacja o pochowaniu S-a w Poznaniu); – Brózda B., Z dziadka na wnuka, „Przegl. Techn.” 2004 nr 26 s. 31–2 (fot.); Galiński B., Kosmalska J., Wirtuoz konstrukcji, „Mies. Politechn. Warsz.” 2000 nr 5 s. 8–10 (fot.); Historia polskiego przemysłu naftowego, Red. R. Wolwowicz, Brzozów–Kr. 1995 II; 50 lat wydziałów mechanicznych Politechniki Warszawskiej 1915–1965, W. 1968; Piłatowicz J., Kadra inżynierska w II Rzeczypospolitej, Siedlce 1994; tenże, Profesorowie Politechniki Warszawskiej w dwudziestoleciu międzywojennym, W. 1999 (fot. zbiorowa); tenże, Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie 1898–1939. Część I. 1898–1918, W. 1993; Politechnika Lwowska 1844–1945, Wr. 1993; Popławski Z., Dzieje Politechniki Lwowskiej 1844–1945, Wr. 1992; tenże, Politechnika Lwowska w latach 1844–1945, Kr. 1999 s. 240; Politechnika Warszawska 1915–1965, W. 1965; Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. Księga pamiątkowa, Red. M. Matlakiewicz, Lw. 1927 s. 95; – Politechnika Warszawska 1939–1945. Wspomnienia pracowników i studentów, W. 1990; – Mater. Red. PSB: Mater. biogr. od Edwarda Schnaydera z Kr. (1980, 1999), Bogdana Gadomskiego z W. (1988) i wnuka S-a, Bogdana Galińskiego z W. (1998, 2000).
Stanisław Tadeusz Sroka